វេទិកា សំណួរ-ចម្លើយ
តេស្តសំណួរអុិស្លាម
ឯកសារកូដ
ការធ្វើសាក្សីថា គ្មានទេម្ចាស់ដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ គឺមានតែអល់ឡោះ
ចាប់ផ្តើមសិក្សា
ការណែនាំឲ្យស្គាល់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ﷺ
ចាប់ផ្តើមសិក្សា
ការធ្វើសាក្សីថា មូហាំម៉ាត់ជាអ្នកនាំសាររបស់អល់ឡោះ
ចាប់ផ្តើមសិក្សាការធ្វើសាក្សីថា គ្មានទេម្ចាស់ដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ គឺមានតែអល់ឡោះ
សាសនាឥស្លាមបានផ្តល់ឲ្យកាលីម៉ះតាវហេទ(ពាក្យដែលបញ្ជាក់ពីឯកទេពនិយមរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់) គឺពាក្យ لاإله إلاالله(គ្មានទេម្ចាស់ដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ លើកលែងតែអល់ឡោះ)នូវឋានៈដ៏ធំធេង និងឧត្តុង្គឧត្តម ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត ហើយវា គឺជាកាតព្វកិច្ចដំបូងគេបង្អស់ចំពោះអ្នកមូស្លីម។ ដូច្នេះ ជនណាដែលមានបំណងចង់ចូលកាន់សាសនាឥស្លាម គឺចាំបាច់លើបុគ្គលនោះត្រូវជឿជាក់លើពាក្យនេះ និងពោលវាចេញពីមាត់។ ហើយជនណាដែលបានពោលវាដោយការជឿប្រាកដក្នុងចិត្ត និងស្វែងរកការពេញចិត្តពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ នោះវានឹងក្លាយជាមូលហេតុមួយក្នុងការរួចផុតពីភ្លើងនរក ដូចដែលព្យាការី សអវ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖
“ពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានដាក់បម្រាមលើភ្លើងនរកចំពោះអ្នកដែលបានពោលថា لاإله إلاالله(គ្មានទេម្ចាស់ដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ គឺមានតែអល់ឡោះ) ដោយស្វែងរកការពេញចិត្តពីអល់ឡោះ”។ (ពូខរី៖៤១៥)
សាសនាឥស្លាមបានផ្តល់ឲ្យកាលីម៉ះតាវហេទ(ពាក្យដែលបញ្ជាក់ពីឯកទេពនិយមរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់) គឺពាក្យ لا إله إلا الله(គ្មានទេម្ចាស់ដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ លើកលែងតែអល់ឡោះ)នូវឋានៈដ៏ធំធេង និងឧត្តុង្គឧត្តម ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត។
ឋានៈរបស់ពាក្យ لا إله إلا الله (គ្មានទេម្ចាស់ដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ គឺមានតែអល់ឡោះ)
- វាជាកាតព្វកិច្ចដំបូងគេបង្អស់ចំពោះអ្នកមូស្លីម។ ដូច្នេះ ជនណាដែលមានបំណងចង់ចូលកាន់សាសនាឥស្លាម គឺចាំបាច់លើបុគ្គលនោះត្រូវជឿជាក់លើពាក្យនេះ និងពោលវាចេញពីមាត់។
- ជនណាដែលបានពោលវាដោយការជឿប្រាកដក្នុងចិត្ត និងស្វែងរកការពេញចិត្តពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ នោះវានឹងក្លាយជាមូលហេតុមួយក្នុងការរួចផុតពីភ្លើងនរក ដូចដែលព្យាការី សអវ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖
“ពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានដាក់បម្រាមលើភ្លើងនរកចំពោះអ្នកដែលបានពោលថា لا إله إلا الله (គ្មានទេម្ចាស់ដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ គឺមានតែអល់ឡោះ) ដោយស្វែងរកការពញចិត្តពីអល់ឡោះ”។ (ពូខរី៖៤២៥, មូស្លីម៖៣៣)
- ជនណាដែលបានស្លាប់នៅលើពាក្យនេះក្នុងនាមជាអ្នកដែលមានជំនឿនឹងវា ពិតណាស់រូបគេនឹងស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលចូលឋានសួគ៌ ដូចដែលព្យាការី សអវ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖
“បុគ្គលណាដែលបានស្លាប់ ហើយគេដឹងថា ពិតប្រាកដណាស់ គ្មានទេម្ចាស់ដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ត្រឹមត្រូវមានតែអល់ឡោះ គឺបុគ្គលនោះនឹងបានចូលឋានសួគ៌”។ (អះម៉ាត់៖៤៦៤)
អាស្រ័យហេតុនេះ ពាក្យសក្ខីកម្ម " لا إله إلا الله" (គ្មានទេម្ចាស់ដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ គឺមានតែអល់ឡោះ) គឺជាកាតព្វកិច្ចដ៏ធំធេង និងមានសារៈសំខាន់បំផុត។
អត្ថន័យនៃពាក្យ لا إله إلا الله
ពោលគឺ គ្មានទេម្ចាស់ដែលត្រូវគេគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ គឺមានតែអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់។ ដូចនេះ វាជាការបដិសេធចំពោះភាពជាព្រះជាម្ចាស់ដែលត្រូវគោរពសក្ការៈក្រៅពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ដ៏មហាខ្ពង់ខ្ពស់ ហើយទទួលស្គាល់អល់ឡោះតែមួយ(ថាជាព្រះដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ)ដោយគ្មានដៃគូរួមជាមួយទ្រង់ឡើយ។
ពិតណាស់ ទ្រង់ជាព្រះជាម្ចាស់ដែលសក្តិសមនឹងឲ្យគេគោរពសក្ការៈតែមួយគត់ គ្មានព្រះឯណាផ្សេងក្រៅពីទ្រង់ឡើយ។ ទ្រង់ជាអ្នកដែលគេត្រូវគោរពសក្ការៈដោយក្តីស្រឡាញ់ លើកតម្កើង បន្ទាបខ្លួន កោតខ្លាច ប្រគល់ការទុកចិត្ត និងបួងសួងសុំអំពីទ្រង់។ ដូចនេះ គេមិនត្រូវបួងសួងសុំពីនរណាក្រៅពីអល់ឡោះឡើយ ហើយក៏មិនត្រូវសុំជំនួយពីនរណាក្រៅពីទ្រង់នោះដែរ។ មិនត្រូវប្រគល់ការទុកចិត្តលើនរណាក្រៅពីទ្រង់ មិនត្រូវប្រតិបត្តិសឡាត(ថ្វាយបង្គំ)ទៅចំពោះនរណាក្រៅពីទ្រង់ និងមិនត្រូវសំឡេះសត្វដើម្បីបញ្ជិតខ្លួនទៅចំពោះនរណាក្រៅពីទ្រង់ឡើយ។ ដូច្នេះ ចាំបាច់ត្រូវមានចិត្តស្មោះស ជ្រះថ្លាក្នុងការគោរពសក្ការៈទៅចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ ដូចដែលទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖
“ហើយពួកគេមិនត្រូវបានគេបញ្ជាឱ្យធើ្វអ្វីក្រៅពីឱ្យពួកគេគោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះដោយចិត្ដស្មោះស និងត្រឹមត្រូវចំពោះទ្រង់ឡើយ”។ (អាល់ហ្ពៃយីណះ៖៤)
ជនណាដែលគោរពសក្ការៈទៅចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ដោយចិត្តស្មោះសចំពោះទ្រង់ នោះហើយជាការបញ្ជាក់ពីអត្ថន័យរបស់ពាក្យ لا إله إلا الله (គ្មានម្ចាស់ណាត្រូវគេគោពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ គឺមានតែអល់ឡោះ)។ ពេលនោះ គេនឹងទទួលបានសុភមង្គលដ៏ធំធេង ចិត្តស្ងប់ ក្តីរីករាយ និងទទួលបាននូវជីវិតរស់នៅមួយដ៏ល្អប្រសើរ។ ជាការពិតណាស់ ដួងចិត្តរបស់គេមិនមានស្ងប់សុខពិតប្រាកដនៅក្នុងចិត្ត គ្មានភាពនឹងនរ និងសន្តិភាពផ្លូវចិត្តឡើយ លើកលែងតែការទទួលយកអល់ឡោះតែមួយគត់ក្នុងការគោរពសក្ការៈប៉ុណ្ណោះ ដូចដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖
“ជនណាហើយដែលបានសាងអំពើល្អក្នុងចំណោមបុរស ឬស្ដ្រី ហើយគេជាអ្នកមានជំនឿទៀតនោះ យើងពិតជានឹងធ្វើឱ្យគេមានជីវិតរស់នៅដ៏ល្អប្រសើរ”។ (អាន់ណះល៍៖៩៧)
គោលគ្រឹះ(រូកុន)របស់ពាក្យ لاإله إلاالله
- គោលគ្រឹះទីមួយ៖ (لا إله) (គ្មានទេម្ចាស់ដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ) គឺបដិសេធនូវការគោរពសក្ការៈចំពោះអ្វីផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ និងចាត់ទុកជាមោឃៈចំពោះពហុទេពនិយម(ស្ហ៊ីរិក) ហើយចាំបាច់ត្រូវប្រឆាំង និងបដិសេធចំពោះរាល់អ្វីដែលគេគោរពសក្ការៈទៅចំពោះវាក្រៅពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ ទោះបីជាមនុស្ស សត្វ រូបបដិមា ឬផ្កាយជាដើម។
- គោលគ្រឹះទីពីរ៖ (إلا الله) (លើកលែងតែអល់ឡោះ) គឺទទួលស្គាល់នូវការគោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយអង្គគត់ ហើយត្រូវប្រគល់ជូនទ្រង់តែមួយគត់ចំពោះរាល់ប្រភេទនៃការគោរពសក្ការៈទាំងអស់ ដូចជាការសឡាត(ថ្វាយបង្គំ) ការបួងសួងសុំ និងការប្រគល់ការទុកចិត្តជាដើម។
រាល់ប្រភេទនៃការគោរពសក្ការៈទាំងអស់ គឺត្រូវថ្វាយជូនចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ ពុំមានដៃគូរួមជាមួយទ្រង់ឡើយ។ ដូច្នេះ បុគ្គលណាដែលបានបង្វែរនូវគោរពសក្ការៈណាមួយទៅចំពោះអ្វីមួយក្រៅពីអល់ឡោះ ពិតណាស់បុគ្គលនោះពិតជាបានប្រព្រឹត្តអំពើពហុទេពនិយម(ស្ហ៊ីរិក)ចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ហើយ ដូចដែលទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖
“ជនណាហើយគោរពសក្ការៈម្ចាស់ផេ្សងរួមជាមួយអល់ឡោះដែលគ្មានភស្ដុតាងបញ្ជាក់សម្រាប់គេចំពោះការគោរពនោះ ពិតប្រាកដណាស់ ការទូទាត់(ទង្វើអាក្រក់)របស់គេ គឺស្ថិតនៅលើម្ចាស់របស់គេ។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកដែលគ្មានជំនឿនោះពុំទទួលបានជោគជ័យឡើយ”។
(អាល់មុមីនូន៖១១៧)
អត្ថន័យរបស់ពាក្យ لا إله إلا الله និងគោលគ្រឹះរបស់វានេះ គឺមាននៅក្នុងបន្ទូលរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់៖ “ហេតុនេះ បុគ្គលណាដែលគ្មានជំនឿលើតហ្គ៊ូត តែមានជំនឿលើអល់ឡោះនោះ គេប្រាកដជាបានប្រកាន់ខ្ជាប់នូវខ្សែដ៏រឹងមាំ(សាសនាអ៊ីស្លាម)”។ (អាល់ហ្ពាក៏រ៉ោះ៖២៥៦)។ បន្ទូលរបស់អល់ឡោះ៖ “បុគ្គលណាដែលគ្មានជំនឿលើតហ្គ៊ូត” គឺបញ្ជាក់ពីអត្ថន័យរបស់គោលគ្រឹះទីមួយ(لا إله)។ ហើយបន្ទូលរបស់ទ្រង់៖ “តែមានជំនឿលើអល់ឡោះ” គឺបញ្ជាក់ពីអត្ថន័យរបស់គោលគ្រឹះទីពីរ (إلا الله)។
ឈ្មោះព្យាការីរបស់យើង ﷺ
លោកឈ្មោះ មូហាំម៉ាត់ ត្រូវជាកូនរបស់លោក អាប់ទុលឡោះ ត្រូវជាចៅរបស់លោក អាប់ទុលមូតល់ឡឹប និងត្រូវជាចៅទួតរបស់លោក ហាស្ហ៊ឹម ស្ថិតក្នុងកុលសម្ព័ន្ធ “គូរ៉័ស្ហ” ដែលជាពូជពង្សអារ៉ាប់ដែលល្អប្រសើរជាងគេបំផុត។
ជាអ្នកនាំសាររបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ទៅកាន់មនុស្សលោកទាំងអស់
អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានបញ្ជូនព្យាការីរបស់យើង មូហាំម៉ាត់ ﷺ ទៅកាន់មនុស្សលោកទូទៅ គ្រប់សញ្ជាតិ គ្រប់ជាតិសាសន៍ទាំងអស់ ហើយទ្រង់បានដាក់កាតព្វកិច្ចលើមនុស្សទាំងអស់ត្រូវតែប្រតិបត្តិតាមលោក។ ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖
“ចូរអ្នក(មូហាំម៉ាត់)ពោលថា៖ ឱមនុស្សលោកទាំងឡាយ! ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំគឺជាអ្នកនាំសាររបស់អល់ឡោះមកកាន់ពួកអ្នកទាំងអស់គ្នា”។
(អាល់អាក់រ៉ហ្វ៖១៥៨)
អល់ឡោះបានបញ្ចុះគម្ពីរគួរអានឲ្យលោក
អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានបញ្ចុះទៅឲ្យព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ﷺ នូវគម្ពីរដ៏ធំធេងបំផុតរបស់ទ្រង់ គឺគម្ពីរគួរអាន ដែលប្រការមិនពិតមិនអាចមកដល់វា(គម្ពីរគួរអាន)ទាំងនៅពីមុខវា និងពីក្រោយវាបានឡើយ។
ជាព្យាការី និងជាអ្នកនាំសារចុងក្រោយបង្អស់
អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានបញ្ជូនព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ﷺ ជាព្យាការីចុងក្រោយគេបង្អស់ក្នុងចំណោមបណ្តាព្យាការីទាំងឡាយ។ ដូចនេះ គ្មានព្យាការីណាម្នាក់បន្ទាប់ពីលោកទៀតឡើយ ដូចដែលទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖
“ក៏ប៉ុន្តែគាត់(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់) គឺជាអ្នកនាំសាររបស់អល់ឡោះ និងជាព្យាការីចុងក្រោយគេបង្អស់”។
(អាល់អះហ្សាប៖៤០)
- ១. កំណើតរបស់លោក
ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ﷺ លោកបានប្រសូត្រនៅទីក្រុងម៉ាក្កះក្នុងឆ្នាំដំរី(ឆ្នាំ៥៧១នៃគ.ស)ក្នុងនាមជាក្មេងដែលកំព្រាឳពុក។ លោកបានបាត់បង់ម្តាយតាំងពីលោកនៅក្មេង ដោយលោកស្ថិតក្រោមការចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សាពីសំណាក់ជីតារបស់លោកឈ្មោះ អាប់ទុលមូតល់ឡឹប។ បន្ទាប់មកទៀត លោកបន្តស្ថិតនៅក្រោមការចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សាពីសំណាក់ឪពុកមារបស់លោកឈ្មោះ អាពូត៏ឡិប ដែលជាអ្នកថែរក្សាការពារលោករហូតមក។ - ២. ជីវិតរបស់លោក និងការចម្រើនធំធាត់របស់លោក ﷺ
ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ﷺ បានរស់នៅក្នុងកុលសម្ព័ន្ធរបស់លោក គឺ កុលសម្ព័ន្ធ “គូរ៉័ស្ហ” អស់រយៈពេល៤០ឆ្នាំមុននឹងលោកក្លាយជាព្យាការី(៥៧១-៦១១ គ.ស)។ នៅក្នុងកុលសម្ព័ន្ធនោះ លោកគឺជាគំរូនៃសីលធម៌ដ៏ឧត្តុង្គឧត្តមបំផុត។ ងាររបស់លោកដែលល្បីសុសសាយក្នុងចំណោមពួកគេគឺ “អ្នកដែលមានភាពសច្ចៈ ស្មោះត្រង់”(الصادق الأمين)។ លោកធ្លាប់ឃ្វាលពពែឲ្យគេ បន្ទាប់មក ជាអ្នករកស៊ីជួញដូរ។ មុននឹងសាសនាឥស្លាមបានមកដល់ ព្យាការី ﷺ គឺជាអ្នកដែលមានគោលជំនឿដ៏បរិសុទ្ធដោយលោកគោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តាមលំអានរបស់ព្យាការីអ៊ីព្រហ៊ីម ហើយលោកបដិសេធការគោរពសក្ការៈចំពោះរូបបដិមា និងគោលលទ្ធិបដិមាករនិយម។
- ៣. ការតែងតាំងលោកជាអ្នកនាំសារ
ក្រោយពេលដែលព្យាការី ﷺ លោកមានអាយុគម្រប់៤០ឆ្នាំ នៅខណៈពេលដែលលោកកំពុងត្រិះរិះពិចារណា និងគោរពសក្ការៈទៅចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ក្នុងរូងភ្នំ “ហ៊ីរ៉ក” ស្ថិតនៅឯភ្នំ “នួរ” ពេលនោះ វ៉ាហ៊ី(រាជសារ)ពីអល់ឡោះជាម្ចាស់បានមកដល់លោក ហើយគម្ពីរគួរអានក៏ត្រូវបានចាប់ផ្តើមបញ្ចុះទៅកាន់លោក។ វាក្យខណ្ឌដំបូងគេបង្អស់នៃនៃគម្ពីរគួរអានដែលទ្រង់បានបញ្ចុះទៅកាន់លោកនោះ គឺ បន្ទូលរបស់អល់ឡោះ៖ اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ “ចូរអ្នក(មូហាំម៉ាត់)សូត្រក្នុងនាមម្ចាស់របស់អ្នកដែលបានបង្កើត(នូវអ្វីៗទាំងអស់)ចុះ” ដើម្បីជាការប្រកាសឲ្យដឹងថា ការតែងតាំងព្យាការីមូហាំម៉ាត់ជាអ្នកនាំសារនេះ គឺជាការចាប់ផ្តើមនូវសករាជថ្មីនៃចំណេះដឹង ការអាន ពន្លឺ និងការចង្អុលបង្ហាញសម្រាប់មនុស្សលោក។ បន្ទាប់មក គម្ពីរគួរអានត្រូវបានបញ្ចុះមកជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងអំឡុងពេលម្ភៃបីឆ្នាំ។
- ៤ . ការចាប់ផ្តើមការអំពាវនាវរបស់លោក
រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកបានចាប់ផ្តើមអំពាវនាវមនុស្សទៅកាន់សាសនារបស់អល់ឡោះដោយស្ងៀមស្ងាត់(លាក់បាំង)ចំនួនបីឆ្នាំ។ ក្រោយមក លោកបានអំពាវនាវមនុស្សដោយបើកចំហអស់រយៈពេលដប់ឆ្នាំទៀត។ ក្នុងអំឡុងពេលនោះ ព្យាការី ﷺ និងសហាហ្ពាត់(សហការី មិត្តភក្តិ)របស់លោកបានទទួលរងនូវការគាបសង្កត់ និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញយ៉ាងខ្លាំងក្លាពីសំណាក់កុលសម្ព័ន្ធរបស់លោក គឺកុលសម្ព័ន្ធគូរ៉័ស្ហ។ បន្ទាប់មក លោកបានចាប់ផ្តើមបង្ហាញសាសនាឥស្លាមទៅកាន់កុលសម្ព័ន្ធនានាដែលធ្វើដំណើរមកបំពេញធម្មយាត្រាហាជ្ជី។ ពេលនោះ អ្នកស្រុកម៉ាទីណះបានទទួលយកការអំពាវនាវរបស់លោក ហើយអ្នកឥស្លាមក៏បាននាំគ្នាធ្វើចំណាកស្រុក ភៀសខ្លួនបន្តិចម្តងៗទៅកាន់ក្រុងម៉ាទីណះ។ - ៥. ចំណាកស្រុករបស់លោក
ព្យាការី ﷺ លោកបានធ្វើចំណាកស្រុក ភៀសខ្លួនទៅកាន់ក្រុងម៉ាទីណះ ដែលនៅពេលនោះត្រូវបានគេហៅថា យ៉ាសរិប ក្នុងឆ្នាំ៦២២ នៃគ.ស ក្នុងពេលដែលលោកមានអាយុ៥៣ឆ្នាំ ក្រោយពីលោកប្រឈមមុខនឹងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញសព្វបែបយ៉ាងពីសំណាក់ពួកមេដឹកនាំនៃកុលសម្ព័ន្ធគូរ៉័ស្ហដែលប្រឆាំងនឹងការអំពាវនាវរបស់លោក រហូតដល់ពួកគេព្យាយាមក្នុងការសម្លាប់លោក។ ព្យាការី ﷺ លោកបានរស់នៅក្នុងក្រុងម៉ាទីណះអស់រយៈពេលដប់ឆ្នាំដោយអំពាវនាវមនុស្សទៅកាន់សាសនាឥស្លាម ហើយលោកបានដាក់បទបញ្ជាឲ្យប្រតិបត្តិសឡាត បរិច្ចាគហ្សាកាត់ ក៏ដូចជាបទបញ្ញត្តិឥស្លាមផ្សេងទៀត។ - ៦. ការរីកសុសសាយនៃសាសនាឥស្លាមរបស់លោក
រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ បានចាក់គ្រឹះនូវគ្រាប់ពូជនៃអរិយធម៌ឥស្លាមនៅក្នុងទីក្រុងម៉ាទីណះក្រោយការធ្វើចំណាកស្រុករបស់លោក(៦២២-៦៣២ គ.ស) និងបានចាក់គ្រឹះនូវអត្តសញ្ញាណនៃសហគមន៍ឥស្លាមឡើង។ លោកបានលុបបំបាត់នូវកុលសម្ព័ន្ធនិយមអវិជ្ជា ផ្សព្វផ្សាយនូវចំណេះដឹង និងបានដាក់ចេញនូវគោលការណ៍យុត្តិធម៌ សុច្ចរិតភាព ភាតរភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដោយឈរលើអំពើល្អ និងការគោរពកោតខ្លាចអល់ឡោះ។ កុលសម្ព័ន្ធមួយចំនួនបានព្យាយាមវាយប្រហារ និងបំផ្លិចបំផ្លាញសាសនាឥស្លាមដែលជាហេតុនាំឲ្យសង្គ្រាម និងព្រឹត្តិការណ៍ជាច្រើនបានកើតឡើង ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានជួយការពារសាសនា និងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់។ បន្ទាប់មក មនុស្សម្នាក៏បានចូលសាសនាឥស្លាមជាបន្តបន្ទាប់។ ពេលនោះ ទីក្រុងម៉ាក្កះ និងទីក្រុងនានាភាគច្រើន រួមទាំងកុលសម្ព័ន្ធជាច្រើននៅឧបទ្វីបអារ៉ាប់បានចូលកាន់សាសនាឥស្លាម ដោយការជ្រើសរើស(មិនមានការបង្ខិតបង្ខំ) និងពេញចិត្តទទួលយកសាសនាដ៏ធំធេងនេះ។ - ៧. មរណភាពរបស់លោក
ក្នុងខែសហ្វើរ(ខែទីពីរនៃប្រតិទិនឥស្លាម) ឆ្នាំទី១១ បន្ទាប់ពីចំណាកស្រុករបស់ព្យាការី និងក្រោយពីលោកបានផ្សព្វផ្សាយនូវសាររបស់អល់ឡោះ បានបំពេញនូវទំនួលខុសត្រូវរបស់លោក ហើយអល់ឡោះបានបង្គ្រប់នូវឧបការគុណរបស់ទ្រង់ដល់មនុស្សលោកតាមរយៈការបំពេញនូវសាសនាឥស្លាមរួចមក ព្យាការី ﷺ ក៏ចាប់ផ្តើមមានជំងឺគ្រុនក្តៅ។ ជំងឺរបស់លោកកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរទៅៗ រហូតដល់លោកទទួលមរណភាពនៅថ្ងៃច័ន្ទ ទី១២ ខែរ៉ពីអ៊ុលអាវវ៉ាល់(ខែទីបីនៃប្រតិទិនឥស្លាម) ឆ្នាំទី១១ បន្ទាប់ពីចំណាកស្រុក ត្រូវនឹងថ្ងៃទី០៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ៦៣២ នៃគ.ស ក្នុងជន្មាយុ៦៣ឆ្នាំ។ សពរបស់លោកត្រូវបានបញ្ចុះនៅក្នុងបន្ទប់អាអ៊ីស្ហះ(កន្លែងដែលលោកទទួលមរណភាព)នៅក្បែរម៉ាស្ជិតណាហ្ពាវី។
អត្ថន័យនៃពាក្យសក្ខីកម្ម محمد رسول الله (មូហាំម៉ាត់ជាអ្នកនាំសាររបស់អល់ឡោះ)
គឺការជឿជាក់ចំពោះព័ត៌មាន ឬដំណឹងទាំងឡាយដែលរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកបានប្រាប់ អនុវត្តតាមបទបញ្ជាទាំងឡាយដែលលោកបានបង្គាប់ប្រើ និងជៀសឆ្ងាយពីប្រការទាំងឡាយដែលលោកបានហាមឃាត់ ហើយគោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះទៅតាមអ្វីដែលលោកបានដាក់ច្បាប់បញ្ញត្តិមកចំពោះយើង និងបានបង្រៀនវាដល់ពួកយើង។ ហើយវាគ្របដណ្តប់លើប្រការដូចខាងក្រោម ៖
១) ជឿជាក់ចំពោះព័ត៌មាន ឬដំណឹងទាំងអស់ដែលលោកបានប្រាប់ ក្នុងនោះមានដូចជា៖
- ប្រការអាថ៌កំបាំង ថ្ងៃបរលោក ឋានសួគ៌និងបរមសុខរបស់វា ហើយនិងឋាននរកនិងទណ្ឌកម្មរបស់វា។
- ហេតុការណ៍ដែលនឹងកើតឡើង ដូចជាព្រឹត្តិការណ៍នៃថ្ងៃបរលោក សញ្ញាសម្គាល់ថ្ងៃបរលោក ហើយនិងអ្វីដែលនឹងកើតមានឡើងនៅក្នុងសម័យកាលចុងក្រោយ(មុនថ្ងៃបរលោកមកដល់)។
- រឿងរ៉ាវរបស់អ្នកជំនាន់មុន និងរឿងរ៉ាវពីអតីតកាល ហើយនិងអ្វីដែលកើតមានរវាងបណ្តាព្យាការី និងប្រជាជាតិរបស់ពួកគាត់។
២) អនុវត្តតាមបទបញ្ជាទាំងឡាយដែលលោកបានបង្គាប់ប្រើ និងជៀសឆ្ងាយពីប្រការទាំងឡាយដែលលោកបានហាមឃាត់ ហើយវារួមបញ្ចូល៖
- អនុវត្តតាមបទបញ្ជាទាំងឡាយដែលរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកបានបង្គាប់ប្រើពួកយើងឲ្យអនុវត្តវា ដូចជាការគោរពសក្ការៈ ការសាងអំពើល្អ និងប្រកាន់ខ្ជាប់អត្តចរិតល្អប្រពៃ។
- ជៀសឆ្ងាយពីប្រការទាំងឡាយដែលលោកបានហាមឃាត់ពួកយើងមិនឲ្យប្រព្រឹត្តវា ដូចជាសុជីវធម៌មិនល្អ និងឥរិយាបថដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ ហើយយើងត្រូវជឿថា ពិតណាស់ ការដែលលោកហាមឃាត់យើងពីប្រការទាំងនេះ គឺមានបុព្វហេតុច្បាស់លាស់ដែលអល់ឡោះទ្រង់មានចេតនា ហើយវាផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់យើង ទោះបីជាពេលខ្លះ យើងមិនដឹងពីបុព្វហេតុទាំងនោះក៏ដោយ។
- ត្រូវជឿប្រាកដក្នុងចិត្តថា ជាការពិតណាស់ ព្យាការី ﷺ លោកមិននិយាយអ្វីតាមទំនើងចិត្តរបស់លោកនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ វាជាវ៉ាហ៊ី(រាជសារ)ពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ ដូចដែលទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ “អ្នកណាហើយប្រតិបត្តិតាមអ្នកនាំសារ(មូហាំម៉ាត់) គឺគេពិតជាបានប្រតិបត្តិតាមអល់ឡោះ”។ (អាន់នីសាក៖៨០)
- យើងជឿថា ជាការពិតណាស់ ជនណាហើយដែលធ្វើផ្ទុយពីបទបញ្ជារបស់ព្យាការី ﷺ គឺគេសក្តិសមបំផុតនឹងទទួលទណ្ឌកម្មដ៏សែនឈឺចាប់ ដូចដែលទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ “ដូចេ្នះ ចូរឱ្យពួកដែលប្រឆាំងនឹងបទបញ្ជារបស់គាត់ប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះគ្រោះអាសន្ននឹងធ្លាក់លើពួកគេ ឬទណ្ឌកម្មយ៉ាងឈឺចាប់ធ្លាក់លើពួកគេ”។ (អាន់នួរ៖៦៣)
៣) ពួកយើងមិនគោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះឡើយ លើកលែងតែវាស្របទៅតាមអ្វីដែលព្យាការី ﷺ លោកបានដាក់បញ្ញត្តិច្បាប់សម្រាប់ពួកយើង។ នៅក្នុងចំណុចនេះ គឺផ្ទុកទៅដោយប្រការជាច្រើនដែលចាំបាច់ត្រូវសង្កត់ធ្ងន់ចំពោះវា៖
ធ្វើតាមគំរូរបស់លោក
រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ គឺជាគំរូរបស់យើង។ កាលណាគេប្រតិបត្តិតាមការចង្អុលបង្ហាញ និងមាគ៌ា(ស៊ុណ្ណះ)របស់លោក ពោលគឺរាល់ពាក្យសម្តី ទង្វើ ការឯកភាព និងការទទួលស្គាល់របស់លោកកាន់តែខ្ជាប់ខ្ជួន នោះរូបគេក៏កាន់តែខិតទៅជិតព្រះជាម្ចាស់របស់គេ និងមានឋានៈកាន់តែខ្ពង់ខ្ពស់ចំពោះទ្រង់។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ “ចូរអ្នកពោលថា៖ ប្រសិនបើពួកអ្នកស្រឡាញ់អល់ឡោះ ចូរពួកអ្នកប្រតិបត្ដិតាមខ្ញុំ នោះអល់ឡោះពិតជាស្រឡាញ់ពួកអ្នក និងអភ័យទោសឱ្យពួកអ្នកនូវបាបកម្មទាំងឡាយរបស់ពួកអ្នក។ ហើយអល់ឡោះមហាអភ័យទោស មហាអាណិតស្រឡាញ់”។ (អាលីអ៊ិមរ៉ន៖៣១)
ច្បាប់បញ្ញត្តិពេញលេញ
រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ បានផ្សព្វផ្សាយសាសនាឥស្លាម និងច្បាប់បញ្ញត្តិទាំងឡាយរបស់ឥស្លាមយ៉ាងពេញលេញដោយគ្មានខ្វះចន្លោះត្រង់ណាមួយឡើយ។ ដូច្នេះ គេមិនអនុញ្ញាតឲ្យបុគ្គលណាម្នាក់បង្កើតការគោរពសក្ការៈ(អ៊ីហ្ពាហ្ទាត់)ណាមួយថ្មីនូវអ្វីដែលរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកមិនបានដាក់បញ្ញត្តិច្បាប់សម្រាប់ពួកយើងនោះឡើយ។
ច្បាប់បញ្ញត្តិរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ គឺសមស្របសម្រាប់គ្រប់សម័យកាល និងគ្រប់ទីកន្លែង
ក្បូនច្បាប់ឥស្លាម និងច្បាប់បញ្ញត្តិទាំងឡាយដែលមានចែងនៅក្នុងគម្ពីររបស់អល់ឡោះ(គម្ពីរគួរអាន) និងស៊ុណ្ណះ(មាគ៌ា)រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ គឺសមស្របសម្រាប់គ្រប់សម័យកាល និងគ្រប់ទីកន្លែងទាំងអស់ ព្រោះថាគ្មានបុគ្គលណាម្នាក់ដឹងពីអ្វីដែលផ្តល់គុណប្រយោជន៍ដល់មនុស្សជាងព្រះជាម្ចាស់ដែលជាអ្នកបានបង្កើតពួកគេ និងធ្វើឲ្យពួកគេមានវត្តមានពីភាពទទេនោះឡើយ។
ស្របទៅតាមស៊ុណ្ណះ
ដើម្បីឲ្យអល់ឡោះទទួលយកការគោរពសក្ការៈ(អ៊ីហ្ពាហ្ទាត់) គឹចាំបាច់ត្រូវមានភាពស្មោះស ជ្រះថ្លា(អៀខ្លើស)ក្នុងការនៀតចំពោះអល់ឡោះ ﷺ ហើយការគោរពសក្ការៈនោះ ត្រូវស្របតាមអ្វីដែលរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកបានដាក់បញ្ញត្តិច្បាប់មកលើពួកយើង ដូចដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ “ដូច្នេះ បុគ្គលណាហើយដែលសង្ឃឹមថា នឹងបានជួបម្ចាស់របស់គេ ចូរឲ្យគេសាងអំពើល្អ ហើយកុំឲ្យគេយកអ្នកណាម្នាក់ធ្វើជាដៃគូក្នុងការគោរពសក្ការៈចំពោះម្ចាស់របស់គេឲ្យសោះ”។ (អាល់កះហ្វ៍៖១១០)។ អត្ថន័យពាក្យថា “អំពើល្អ” គឺសំដៅលើអំពើដែលល្អត្រឹមត្រូវស្របតាមស៊ុណ្ណះ(មាគ៌ា លំអាន)របស់រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ។
មិនត្រូវបង្កើតថ្មីនៅក្នុងសាសនា
បុគ្គលណាដែលបានច្នៃប្រឌិតបង្កើតនូវការគោរពសក្ការៈ(អ៊ីហ្ពាហ្ទាត់)ថ្មីដែលមិនមាននៅក្នុងស៊ុណ្ណះ(លំអាន)របស់ព្យាការី ﷺ ហើយគេចង់គោរពសក្ការៈទៅចំពោះអល់ឡោះតាមអ្វីដែលគេបានបង្កើតថ្មីនោះ ដូចជាបុគ្គលម្នាក់បង្កើតនូវការសឡាតថ្មីមួយខុសពីអ្វីដែលច្បាប់បញ្ញត្តិឥស្លាមបាននាំមក ពិតណាស់ គឺគេជាអ្នកដែលធ្វើផ្ទុយពីបទបញ្ជារបស់ព្យាការី ﷺ និងត្រូវទទួលបាបកម្មចំពោះទង្វើនោះ ហើយអំពើនោះនឹងត្រឡប់ទៅកាន់គេវិញ។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ “ដូចេ្នះ ចូរឱ្យពួកដែលប្រឆាំងនឹងបទបញ្ជារបស់គាត់ប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះគ្រោះអាសន្ននឹងធ្លាក់លើពួកគេ ឬទណ្ឌកម្មយ៉ាងឈឺចាប់ធ្លាក់លើពួកគេ”។ (អាន់នួរ៖៦៣)។ ព្យាការី ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “បុគ្គលណាបង្កើតអ្វីមួយថ្មីនៅក្នុងកិច្ចការសាសនារបស់យើង ហើយប្រការនោះមិនមែនជាកិច្ចការសាសនាពីយើងទេ វានឹងត្រូវគេបដិសេធចោល”។ (ពូខរី៖២៦៩៧, មូស្លីម៖១៧១៨)
មានចិត្តស្រឡាញ់ចំពោះលោក
ក្នុងចំណោមកត្តាចាំបាច់ដែលត្រូវមានចំពោះជំនឿលើព្យាការី ﷺ គឺគេត្រូវមានក្តីស្រឡាញ់ទៅចំពោះអល់ឡោះ និងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ ជាងអ្វីៗទាំងអស់ ដូចដែលព្យាការី ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “បុគ្គលម្នាក់ៗក្នុងចំណោមពួកអ្នកមិនទាន់មានជំនឿពេញលេញទេ លុះត្រាតែគេស្រឡាញ់មកចំពោះខ្ញុំជាងឪពុកម្តាយរបស់គេ កូនចៅរបស់គេ និងជាងមនុស្សលោកទាំងអស់។ (ពូខរី៖១៥, មូស្លីម៤៤)